Jak założyć swoją pierwszą firmę?

Czy trudno jest założyć pierwszą firmę? Firma wg Słownika Języka Polskiego to: 1. «przedsiębiorstwo handlowe, usługowe lub przemysłowe» 2. «zarejestrowana urzędowa nazwa przedsiębiorstwa» 3. «o osobie mającej dobrą opinię» 4. «o renomowanym przedsiębiorstwie» W Polsce podstawową definicję przedsiębiorcy zawiera kodeks cywilny. W art. 43 kc podaje, iż przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Ustawą, która reguluje podstawy funkcjonowania przedsiębiorstw, jest natomiast prawo przedsiębiorców (Dz.U.2019.1292 t.j). Ustawa ta w 2018 roku zastąpiła ustawę z 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej. Analizując przepisy zawarte w kodeksie cywilnym, należy zwrócić uwagę na kwestie dotyczące firmy. Zasadą bowiem jest, że przedsiębiorca działa pod firmą, która ujawnia się we właściwym rejestrze. Firma przedsiębiorcy powinna się odróżniać dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku. Ponadto nie może ona wprowadzać w błąd, w szczególności w zakresie osoby przedsiębiorcy, przedmiotu działalności przedsiębiorcy, miejsca działalności, źródeł zaopatrzenia. Zasada prawdziwości firmy oznacza zgodność z rzeczywistym stanem faktycznym i prawnym. Według W. Popiołka firma powinna umożliwiać identyfikację przedsiębiorcy (zasada jasności, jednoznaczności firmy). Musi zatem odpowiednio do tego celu odróżniać się od firm innych przedsiębiorców (art. 433 § 1). Przyjąć można, że firma dostatecznie różni się od innych, gdy różnica między nimi jest łatwo zauważalna dla przeciętnego odbiorcy bez potrzeby przeprowadzania dokładnych porównań. Należy mieć tu na uwadze wszystkich przedsiębiorców działających na tym samym rynku, zarejestrowanych w całym kraju (A. Janiak [w:] Kodeks cywilny..., t. 1, red. A. Kidyba, 2012, kom. do art. 433, nt 3). Firma nie może wprowadzać w błąd nie tylko co do rodzaju działalności, ale także co do co rozmiaru i innych cech charakterystycznych (U. Promińska [w:] Kodeks cywilny..., red. M. Pyziak-Szafnicka, P. Księżak, kom. do art. 433, nt 14). Przykładem firmy wprowadzającej w błąd jest używanie nazwy miejscowości innej niż siedziba przedsiębiorcy. (tak, Ciszewski Jerzy (red.), Nazaruk Piotr (red.), Kodeks cywilny. Komentarz Ciszewski Jerzy (red.), Nazaruk Piotr (red.), Kodeks cywilny. Komentarz Opublikowano: WKP 2019). Każda zmiana firmy wymaga ujawnienia w rejestrze. W razie przekształcenia osoby prawnej można zachować jej dotychczasową firmę, ale tylko w tej części, która nie odnosi się do formy prawnej. Przy przekształceniu ta forma prawna ulega bowiem zmianie. To samo dotyczy przekształcenia spółki osobowej. W przypadku zmiany składu danego przedsiębiorstwa, jeśli mówimy o utracie członkostwa, przez wspólnika, którego nazwisko było umieszczone w firmie, spółka może zachować w swej firmie nazwisko byłego wspólnika tylko za wyrażoną na piśmie jego zgodą, a w razie jego śmierci - za zgodą jego małżonka i dzieci. Podobnie sytuacja wygląda w wypadku kontynuowania działalności gospodarczej osoby fizycznej przez inną osobę fizyczną, będącą jej następcą prawnym. Każdy, kto nabywa przedsiębiorstwo, może je nadal prowadzić pod dotychczasową nazwą. Powinien jednak umieścić dodatek wskazujący firmę lub nazwisko nabywcy. Nie musi jednak tego robić jeśli w umowie, której przedmiotem było nabycie, strony postanowiły inaczej. Sama firma jednak nie może być zbyta, przedsiębiorca może natomiast upoważnić innego przedsiębiorcę do korzystania ze swej firmy, jeżeli nie wprowadza to w błąd. Jeśli korzystanie z cudzej firmy byłoby bezpodstawne ten, którego prawo do posługiwania się daną firmą naruszono lub zostało, chociażby zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W przypadku dokonania naruszenia tego prawa może on także żądać usunięcia jego skutków, złożenia oświadczenia lub oświadczeń w odpowiedniej treści i formie, naprawienia na zasadach ogólnych szkody majątkowej lub wydania korzyści uzyskanej przez osobę, która dopuściła się naruszenia. To, co ważne zawsze firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych. Jednak one są dodatkiem do imienia i nazwiska. Zawsze zatem jednoosobowa działalność gospodarcza w treści firmy będzie miała ujawnione imię i nazwisko właściciela. Firmą osoby prawnej natomiast jest jej nazwa. W firmie osoby prawnej natomiast nie musi być podane imię i nazwisko, ale może być. Elementem obowiązkowym firmy osoby prawnej jest jej forma prawna, która może być podana w skrócie, a ponadto może wskazywać na przedmiot działalności, siedzibę tej osoby oraz inne określenia dowolnie obrane. Firma osoby prawnej może zawierać nazwisko lub pseudonim osoby fizycznej, jeżeli służy to ukazaniu związków tej osoby z powstaniem lub działalnością przedsiębiorcy. Przedsiębiorca może posługiwać się skrótem firmy. Warto jednak mieć na uwadze, że umieszczenie w firmie nazwiska albo pseudonimu osoby fizycznej wymaga pisemnej zgody tej osoby, a w razie jej śmierci - zgody jej małżonka i dzieci. Firma oddziału osoby prawnej zawiera pełną nazwę tej osoby oraz określenie "oddział" ze wskazaniem miejscowości, w której oddział ma siedzibę. Jaką zatem formę prowadzania działalności wybrać? Kiedy warto prowadzić jednoosobową działalność gospodarcza, a kiedy spółkę kapitałową? Kiedy najbardziej optymalnym rozwiązaniem będzie działalność nieewidencjonowana? Jakie skutki będzie miał wybór danej formy działalności? o tym będę pisać w kolejnych częściach artykułu. Karolina Furtak Radca prawny W przypadku wystąpienia zdarzeń wymagających konsultacji zapraszamy do skorzystania z pomocy prawnej. Kontakt za pośrednictwem redakcji nr tel. 539 2020 931 lub  e-mail: [email protected]