Ponad 1,1 miliona euro na bezpieczeństwo pogranicza polsko-słowackiego

Ponad 1,1 mln euro zostanie przeznaczone na działania polskiej i słowackiej straży pożarnej. Powstaną nowe procedury wzajemnego informowania o zagrożeniach oraz zasady udzielania i przyjmowania zagranicznej pomocy ratowniczej. Zostanie rozbudowana transgraniczna sieć łączności radiowej oraz zakupiony sprzęt do prowadzenia działań ratowniczych.

21 sierpnia 2025 r. w Krakowie dr Konrad Wojnarowski, wiceminister funduszy i polityki regionalnej podpisał umowę o dofinansowanie projektu „Razem bezpieczniej - etap 2”. Projekt otrzyma ponad 1,1 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) w ramach programu Interreg Polska – Słowacja 2021–2027. Partnerami projektu są polskie komendy wojewódzkie Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie, Katowicach i Rzeszowie, po stronie słowackiej  Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Republiki Słowackiej, w strukturach którego działają jednostki zawodowej straży pożarnej Żylińskiego i Preszowskiego Kraju Samorządowego.

Umowa podpisana została w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim w Krakowie pomiędzy wiceministrem funduszy i polityki regionalnej dr. Konradem Wojnarowskim i zastępcą komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej bryg. Marcinem Głogowskim w obecności wojewody małopolskiego dr. inż. Krzysztofa Jana Klęczara.

– Mnogość pasm górskich, unikalne walory przyrodnicze i kulturowe pogranicza polsko-słowackiego są magnesem przyciągającym w ten region rzesze turystów. To, co dla mieszkańców i turystów stanowi atrakcję, dla służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo ludzi jest wyzwaniem w ich codziennej pracy. Wierzę, że dzięki realizacji projektu jednostki ochrony przeciwpożarowej i ratownictwa rozwiną współpracę, będą jeszcze szybciej oraz skuteczniej reagować na wszelkiego rodzaju zagrożenia, które występują na pograniczu – powiedział dr Konrad Wojnarowski, wiceminister funduszy i polityki regionalnej.

– Strażacy są stróżami bezpieczeństwa lokalnych społeczności. Są zawsze tam, gdzie jest potrzebna pomoc drugiemu człowiekowi. To ich służba, którą odbywają często w bardzo trudnych warunkach. Dlatego tak potrzebne jest ich stałe doposażanie i rozwój poprzez nowe technologie, w tym wzmacnianie łączności. Temu właśnie służą programy Interreg, które m.in. wspierają polsko-słowackie pogranicze, tak atrakcyjne dla osób odwiedzających ten region. Podpisana dzisiaj umowa to kolejny etap działań, które doskonale oddaje tytuł projektu „Razem bezpieczniej” – mówi wojewoda małopolski dr inż. Krzysztof Jan Klęczar.

Projekt jest kontynuacją i rozwinięciem realizowanego przez Komendę Wojewódzką Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie projektu „Razem bezpieczniej - integracja polskich i słowackich służb pożarnych i ratowniczych”. Tym razem będą współpracować nie tylko strażacy z Małopolski i kraju preszowskiego, ale także z województwa śląskiego i podkarpackiego oraz kraju żylińskiego. Tą inicjatywą zostanie objętych 540 km polsko–słowackiego pogranicza.

Polscy i słowaccy partnerzy wspólnie opracują procedury wzajemnego informowania o zagrożeniach oraz zasady udzielania i przyjmowania zagranicznej pomocy ratowniczej. Zbudują także sieć kontaktów dla powiatowych centrów zarządzania kryzysowego.

Istotnym elementem współdziałania polsko-słowackich służb straży pożarnych będzie rozbudowa transgranicznej sieci łączności radiowej. Umożliwi to zwiększenie zasięgu systemu wykorzystywanego przez jednostki ratownicze z poziomu 51% po polskiej i 61% po słowackiej stronie, do poziomu odpowiednio 93% i 90%.

Wraz z montażem urządzeń telekomunikacyjnych, jednostki straży pożarnej zostaną doposażone w sprzęt niezbędny do prowadzenia działań ratowniczych, m.in. w:

• zbiorniki wody do gaszenia pożarów lasów z wykorzystaniem śmigłowców,
• sprzęt ratownictwa wodnego,
• pompy szlamowe,
• drony z termowizją do poszukiwań osób zaginionych itp.

Działania inwestycyjne w projekcie zwieńczą ćwiczenia przygotowujące polskie i słowackie służby ratownicze do prowadzenia wspólnych działań.

W tym tygodniu dr Konrad Wojnarowski, wiceminister funduszy i polityki regionalnej podpisze jeszcze dwie kolejne umowy o dofinansowanie projektów z programu Interreg Polska – Słowacja. Będą one dotyczyć współpracy instytucji pogranicza.

Dzięki projektowi „Współpraca ratowników górskich z Polski i Słowacji” ratownicy zawodowi oraz wolontariusze GOPR Beskidy wraz ze słowackimi ratownikami górskimi oraz ekspertami Fundacji ICAD będą uczestniczyć we wspólnych szkoleniach specjalistycznych. Szkolenia obejmą akcje poszukiwawcze w trudnym terenie, ewakuację poszkodowanych, transport medyczny oraz treningi lawinowe, lodowcowe i kondycyjne. Uczestnicy projektu wezmą także udział w ćwiczeniach symulujących realistyczne scenariusze wspólnych transgranicznych akcji ratowniczych. Ponadto zostanie zakupiony sprzęt ratowniczy do prowadzenia szkoleń, działań w terenie oraz realizacji opracowanych scenariuszy. Projekt będzie realizowany przez Fundację ICAD w partnerstwie z Grupą Beskidzką GOPR i Horską Sluźbą Mala Fatra.

Natomiast w ramach projektu „Strefa Schengen - nowe wyzwania dla Polski i Słowacji”, funkcjonariusze policji z województwa śląskiego i małopolskiego oraz kraju żylińskiego będą doskonalić swoje umiejętności w kontekście zwalczania przestępczości transgranicznej oraz skutecznego reagowania na przypadki nielegalnego przekroczenia granicy przez imigrantów. Dodatkowo, w szkoleniach organizowanych przez partnera projektu – Euroregion „Tatry”, funkcjonariusze będą rozwijać kompetencje miękkie. Partnerami projektu są Komenda Wojewódzka Policji w Krakowie, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Republiki Słowackiej i  Związek Euroregion Tatry.

Projekty zapewnią długotrwałe efekty, które byłyby niemożliwe do osiągnięcia w przypadku oddzielnego działania służb. Zwiększą bezpieczeństwo mieszkańców i turystów na pograniczu polsko-słowackim.

Stan realizacji programu na 21 sierpnia 2025 roku:

• 53 umowy o wartości 89 mln euro z EFRR, tj. 72% wykorzystanego budżetu na projekty (bez Pomocy Technicznej);
• 39 projektów w trakcie oceny w obszarze Turystyka;
• 3 projekty zakończone w obszarze Klimat;
• 1 planowany konkurs w obszarze Bioróżnorodność (termin konkursu: 1 października -28 listopada 2025 roku).
  
  Małopolski Urząd Wojewódzki