Transgraniczny projekt na rzecz bezpieczeństwa klimatycznego dobiega końca

Projekt pod nazwą „Razem przeciwko skutkom zmian klimatu na pograniczu polsko słowackim. Zarządzanie kryzysowe w teorii i w praktyce” dobiega końca po dwóch latach intensywnych działań.

Zakończenie realizacji zaplanowano na 31 grudnia 2025 roku. Przedsięwzięcie zostało zrealizowane dzięki dofinansowaniu w wysokości 1,3 mln euro ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Interreg Polska Słowacja 2021–2027. Koordynatorem projektu był Związek Euroregion Tatry, a partnerami pięć polskich samorządów oraz trzy samorządy słowackie, które wspólnie podjęły działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa i skutecznego reagowania na skutki zmian klimatu w regionie podtatrzańskim.

W ramach projektu znacząco wzmocniono potencjał ratowniczy ochotniczych straży pożarnych działających po obu stronach granicy. Doposażonych zostało 47 jednostek OSP z Polski i Słowacji. Zakupiony sprzęt obejmował między innymi pojazd typu quad UTV, łódź ratowniczą, sanie lodowe, wózek do transportu psów ratowniczych, drony, kamery termowizyjne, namioty pneumatyczne oraz zestawy do napełniania butli powietrzem. Nowoczesne wyposażenie znacząco zwiększyło możliwości reagowania na zagrożenia związane z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi i klęskami żywiołowymi.

Istotnym elementem projektu były także szkolenia i działania praktyczne skierowane do strażaków ochotników. W dniu 17 czerwca 2025 roku w Nowym Targu odbyły się warsztaty poświęcone współpracy i działaniom ratowniczym w warunkach górskich. Kolejnym etapem były wspólne ćwiczenia transgraniczne zorganizowane 19 i 20 września 2025 roku w Niedzicy oraz 11 i 12 października 2025 roku w Trstenie i Štrbie na Słowacji. Ćwiczenia pozwoliły przetestować wspólne procedury i plany działania na wypadek klęsk żywiołowych, a dobra współpraca strażaków ochotników ze służbami państwowymi i policją przyczyniła się do sprawnego przebiegu działań.

Projekt objął również szeroko zakrojoną kampanię edukacyjną skierowaną do mieszkańców pogranicza. W jej ramach zorganizowano między innymi Festiwal Bezpieczeństwa w Rabce Zdroju 20 lipca 2025 roku oraz happening ekologiczny na rynku w Trstenie 5 września 2025 roku. Podczas wydarzeń uczestnicy mogli w przystępnej formie poznać zasady postępowania w sytuacjach kryzysowych, dowiedzieć się więcej o ochronie środowiska oraz zobaczyć nowoczesny sprzęt ratowniczy wykorzystywany przez strażaków.

Duży nacisk położono także na edukację dzieci i młodzieży. W okresie od 27 października do 14 listopada 2025 roku w miejscowościach po polskiej i słowackiej stronie granicy odbyły się spotkania edukacyjne w szkołach. Uczniowie poznawali zagrożenia wynikające ze zmian klimatu, uczyli się zasad pierwszej pomocy oraz dowiadywali się, jak zachować się podczas pożarów, powodzi, burz czy silnych wiatrów. Zajęcia prowadzone przez strażaków ochotników cieszyły się dużym zainteresowaniem, a możliwość bezpośredniego kontaktu ze sprzętem ratowniczym dodatkowo zwiększała ich atrakcyjność.

W listopadzie 2025 roku zorganizowano również szkolenia z pierwszej pomocy dla mieszkańców pogranicza, połączone z zajęciami praktycznymi w Centrum Edukacji Przeciwpożarowej w Dobczycach. Łącznie we wszystkich działaniach edukacyjnych, szkoleniowych i treningowych w ramach projektu wzięło udział około dwóch tysięcy osób.

Podsumowanie projektu odbyło się 12 grudnia 2025 roku podczas konferencji w Centrum Edukacji Przeciwpożarowej w Dobczycach. Partnerzy przedsięwzięcia dokonali podsumowania zrealizowanych działań oraz podpisali umowę o dalszej współpracy. Dokument ten potwierdził wolę kontynuowania wspólnych inicjatyw na rzecz wzmacniania potencjału ochotniczych straży pożarnych oraz skuteczniejszego przeciwdziałania skutkom klęsk żywiołowych związanych ze zmianami klimatu na pograniczu polsko słowackim.

Fot. Związek Euroregion "Tatry"