Windykacja – jak zgodnie z prawem odzyskać swoją własność?

Ponad 2 mln 840 tys. Polaków – tak wiele osób na koniec lipca 2020 roku miało na swoim koncie niespłacone płatności. Każda z nich to ogromny problem dla wierzyciela – nieotrzymanie zapłaty za wykonane usługi czy dostarczone produkty może skutkować utratą płynności finansowej. Dlatego tak ważna jest skuteczna windykacja należności. W jaki sposób prowadzić ją zgodnie z prawem? Wyjaśniamy.

Temat windykacji długów regulują dokładnie przepisy polskiego prawa. Stosowne zapisy w tym zakresie można znaleźć w Księdze trzeciej Kodeksu cywilnego. Wskazują one na relacje, jakie powinny panować między dłużnikiem a wierzycielem. § 1 art. 353 k.c. mówi wyraźnie, że: „Dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom”. Jeśli zaś nie wypełni on swojego zobowiązania – tj. nie ureguluje go w ustalonym z wierzycielem terminem, możliwa jest windykacja należności.

Jak może być prowadzona windykacja długów?

Windykacja to pojęcie dość szerokie i kryją się pod nim rozmaite narzędzia, za pomocą których wierzyciel może odzyskać należne mu środki. – Windykacja nie jest pojęciem równoznacznym z egzekucją komorniczą – wyjaśnia ekspert z Kancelarii Adwokackiej SPZR Law Office w Krakowie – Obejmuje ona trzy zasadnicze etapy: działań przedsądowych, sądowych i ostatecznie komorniczych – dodaje.

Na etapie przedsądowym dąży się do rozwiązania sporu z dłużnikiem bez procesu sądowego, a poprzez podpisanie ugody i ustalenie nowych warunków spłaty zobowiązania. Prowadzone są negocjacje między wierzycielem a osobą zadłużoną. Na etapie sądowym wierzyciel składa pozew do sądu w celu uzyskania nakazu zapłaty z tytułem wykonawczym. Konieczne jest zatem wcześniejsze sporządzenie dokumentacji potwierdzającej powstały dług oraz jego wysokość. Na etapie działań egzekucyjnych wierzyciel składa wniosek do komornika o rozpoczęcie działań zmierzających do odzyskania przez niego należnej sumy. To wierzyciel wskazuje komornikowi narzędzia, jakimi ten może się posłużyć w trakcie egzekucji, a proces ma dla dłużnika charakter przymusowy. Ponosi on też koszty prowadzonych wobec niego działań.

Jak powinna być prowadzona skuteczna windykacja?

To, w jaki sposób będzie prowadzona windykacja długów, jest uzależnione m.in. od postawy samego dłużnika. Jeśli jest on nastawiony na polubowne rozwiązanie problemu, bardzo często możliwe jest dojście do porozumienia bez interwencji sądu. To często najkorzystniejszy kierunek działania – zarówno dla wierzyciela, jak i samego dłużnika. Aby jednak doprowadzić do ugody, często konieczna jest pomoc specjalisty – adwokata specjalizującego się w tematach windykacji.

Jak adwokat może pomóc przy windykacji należności?

Wierzyciel, który ma problemy z nieuczciwym klientem lub kontrahentem, często jest postawiony w bardzo trudnej dla siebie sytuacji – zwłaszcza, kiedy dłużnik zaczyna unikać kontaktu lub kwestionuje podstawy roszczeń. To właśnie dlatego tak ważne jest skorzystanie z pomocy prawnej. Już sama obecność adwokata może doprowadzić do tego, że zostanie przeprowadzona skuteczna windykacja.

Rola adwokata może polegać na:

udzieleniu porady prawnej i wskazaniu środków, z jakich może skorzystać wierzyciel przy ubieganiu się o należną mu zapłatę, sporządzeniu pisma, które wierzyciel wyśle samodzielnie, lub bezpośrednim skontaktowaniu się z dłużnikiem z wezwaniem przedsądowym, sporządzeniu pozwu do sądu przeciwko dłużnikowi lub – gdy sprawa już się odbyła i zakończyła wyrokiem opatrzonym klauzulą wykonawczą – wniosku, na podstawie którego rozpocznie się egzekucja komornicza, reprezentowaniu wierzyciela podczas negocjacji przedsądowych z dłużnikiem, a także w procesie sądowym, podjęciu czynności dążących do ujawnienia majątku dłużnika (to ważne, gdy ma mieć miejsce egzekucja komornicza), monitorowaniu postępowania komorniczego.

Zakres wsparcia eksperta w dziedzinie windykacji jest ustalany indywidualnie – w zależności od tego, na jakim etapie jest dana sprawa oraz jakiego wsparcia potrzebuje faktycznie wierzyciel.

Choć sprawy związane z windykacją długów często są dużym wyzwaniem, szanse na ich pozytywne rozwiązanie są większe, jeśli wierzyciel współpracuje z prawnikiem specjalizującym się w tym zakresie. Wówczas może skuteczniej dochodzić swoich praw zgodnie z obowiązującymi przepisami.