Pierwszy mural na Orawie – hołd dla Józefy Machay-Mikowej

W Lipnicy Wielkiej zakończono realizację wyjątkowego projektu „Q pamięci Królowej Orawy”, który miał na celu upamiętnienie Józefy Machay-Mikowej, lokalnej patriotki i działaczki społecznej. W ramach inicjatywy powstały m.in. tablice pamiątkowe oraz mural – pierwszy tego rodzaju w regionie, zdobiący ścianę Gminnej Biblioteki Publicznej i Gminnego Centrum Kultury.

Mural, stworzony przez lokalnych artystów – Magdalenę Kostrzewę Smreczak, Mikołaja Kwaka, Julię Pieronek i Xymenę Smreczak – przedstawia Józefę Machay-Mikową w chwili zapisków, w charakterystycznej rogatywce z orzełkiem. Dodatkowe elementy, takie jak ryś (symbol Babiej Góry i pseudonim bohaterki), „orawskie złoto” (kwiaty lnu), drzewo z liśćmi w kształcie serc oraz cytat „W nas wzór musi powstać”, nadają dziełu głębokiego symbolicznego znaczenia.

Celem projektu było nie tylko uhonorowanie pamięci Józefy Machay-Mikowej, ale także szerzenie jej wartości patriotycznych, takich jak oddanie Bogu, ojczyźnie i potrzebującym. W ramach przedsięwzięcia odbyły się prelekcje w szkołach na terenie gminy Lipnica Wielka, które przybliżyły młodzieży postać tej wyjątkowej kobiety oraz jej wkład w historię regionu i kraju.

Partnerzy i wsparcie projektu
Projekt został zrealizowany dzięki wsparciu Fundacji Totalizatora Sportowego w ramach programu „Z Kobietami Patriotkami”. W jego współfinansowanie zaangażowali się Gmina Lipnica Wielka, Stowarzyszenie Lipnica Wielka na Orawie oraz sponsorzy: firma Jankara i Bank Spółdzielczy w Jabłonce.

Szczególne podziękowania skierowano do osób zaangażowanych w projekt:

• Artystów, którzy niestrudzenie pracowali nad muralem, często w trudnych warunkach atmosferycznych.
• Karoliny Kowalczyk, która była autorką pomysłu i koordynatorką działań.
• Estery Możdżeń za pozyskanie dofinansowania i wsparcie organizacyjne.
• Stanisława Możdżeń za użyczenie niezbędnego sprzętu, jak rusztowania.

Mural – edukacja i inspiracja
Dzieło stało się ważnym elementem przestrzeni publicznej, przyciągającym uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów. Mural nie tylko upiększa okolice, ale także edukuje i inspiruje do refleksji nad wartościami, które reprezentowała Józefa Machay-Mikowa.

Artyści zapowiadają, że na wiosnę mural zostanie uzupełniony o kolejne elementy, dzięki czemu jego przekaz stanie się jeszcze pełniejszy. Dla twórców realizacja projektu była nie tylko pracą, ale także cennym doświadczeniem i okazją do kontaktu z życzliwymi mieszkańcami, którzy wspierali ich podczas tworzenia.

Projekt „Q pamięci Królowej Orawy” to piękne świadectwo dbałości o lokalne dziedzictwo i wspólne wartości, które na długo zapiszą się w pamięci społeczności Orawy.

Fot. Gminne Centrum Kultury w Lipnicy Wielkiej