W Rabie Wyżnej powstała izba partyzancka

Z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Rabie Wyżnej odbyło się uroczyste otwarcie Izby Partyzanckiej. Inicjatywa wyszła od Podhalańskiej Grupy Rekonstrukcji Historycznych Zgrupowania Partyzanckiego „Błyskawica” im. Majora Józefa Kurasia „Ognia” oraz prezesa Jana Dudora.

W wydarzeniu wzięli udział m.in. starosta Krzysztof Faber, radni powiatowi, rodziny nieżyjących partyzantów i żołnierzy podziemia niepodległościowego, przedstawiciele patriotycznych organizacji z Małopolski i Podhala oraz mieszkańcy Gminy Raba Wyżna.

Izba Partyzancka to miejsce, w którym prezentowane są pamiątki oraz przedmioty związane z historią Podhala i partyzantką antykomunistyczną. Wśród eksponatów znajdują się m.in. broń, mundury, dokumenty oraz zdjęcia.

Dzięki inicjatywie Podhalańskiej Grupy Rekonstrukcji Historycznych Zgrupowania Partyzanckiego „Błyskawica” im. Majora Józefa Kurasia „Ognia” oraz prezesa Jana Dudora, mieszkańcy Podhala mają możliwość zapoznania się z historią walki żołnierzy wyklętych o wolną i niepodległą Polskę. Izba Partyzancka w Rabie Wyżnej to ważne miejsce, które przypomina o bohaterach walki o wolność naszej Ojczyzny.

Mottem Izby Pamięci Ludzi Walczących z Hitlerowskim i Komunistycznym Zniewoleniem stało się epitafium umieszczone na Pomniku - Krzyżu Partyzanckim pod Turbaczem.
PAMIĘCI ŻOŁNIERZY
KONFEDERACJI TATRZAŃSKIEJ
ARMII KRAJOWEJ
LUDOWEJ STRAŻY BEZPIECZEŃSTWA
ZGRUPOWANIA PARTYZANCKIEGO „BŁYSKAWICA” JÓZEFA KURASIA ”OGNIA”
ODDZIAŁU WIARUSY
WALCZĄCYCH W GORCACH
W LATACH 1942 – 1049
O NIEPODLEGŁOŚĆ POLSKI I WOLNOŚCI CZŁOWIEKA
Z NIEMIECKIM I KOMUNISTYCZNYM ZNIEWOLENIEM

Inspiracją do gromadzenia i prezentacji zbiorów w Izbie Partyzanckiej w Rabie Wyżnej były rzeźby, płaskorzeźby oraz liczne patriotyczne hasła autorstwa artysty Dawida Wędziarza. Stworzył także imitacje mosiądzu w glinie, przedstawiające 9 kompanię Majora „Ognia” oraz jego podkomendnych.

Na ścianach Izby Partyzanckiej umieszczone zostały płaskorzeźby dowódców powojennego podziemia antykomunistycznego działającego na Podhalu w ramach Zgrupowania Błyskawica pod dowództwem Majora Józefa Kurasia „Ognia”. Wśród nich znajdują się m.in. Henryk Głowiński ps. „Groźny”, Antoni Wąsowicz ps. „Roch”, Adam Domalik ps. „Kowboj”, Józefa Świder ps. „Mściciel”, Stanisław Ludzia ps. „Harnaś” oraz Tadeusz Dymel ps. „Srebrny”.

Ich walka o wolność Polski była bardzo trudna i niebezpieczna. Władze komunistyczne nie tolerowały żadnej formy oporu i represjonowały z całej siły żołnierzy wyklętych. Mimo to, partyzanci kontynuowali swoją walkę aż do lat 50. XX wieku.

Izba Partyzancka w Rabie Wyżnej jest ważnym miejscem, które przypomina o bohaterskiej postawie żołnierzy wyklętych, którzy walczyli o wolność i niepodległość Polski. Dzięki takim inicjatywom jak ta, ich walka i poświęcenie nie zostaną zapomniane.

Izba Partyzancka w Rabie Wyżnej to nie tylko miejsce pamięci i upamiętnienia, ale także przestrzeń, w której znajdują się liczne eksponaty militarne z różnych okresów. Wśród nich można zobaczyć repliki broni po ekspertyzie, dokumenty, uzbrojenie i umundurowanie z okresu międzywojennego, II wojny światowej oraz czasów powojennych.

W jednym z pomieszczeń Izby Partyzanckiej zlokalizowany jest pokój przesłuchań, który został wykonany na wzór milicyjnych katowni, jakie znajdowały się na podhalańskich posterunkach. W pomieszczeniu znajdują się rekwizyty oraz sylwetki funkcjonariuszy mundurowych różnych służb bezpieczeństwa, w tym Milicji Obywatelskiej, Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, a także organów ścigania z czasów Solidarności, takich jak ZOMO, ORMA czy ROMO.

W zbiorach znajdują się liczne dokumenty i zdjęcia, przypominające o trudnych i burzliwych latach dla mieszkańców Podhala i Gminy Raba Wyżna, które obejmują wieś Rdzawka, Ponice, Chabówka oraz Skomielna Biała. Zgromadzone eksponaty poświęcone są partyzantom z tego terenu, działającym w Oddziale Partyzanckim „Wiarusy”. W przyszłości planowane jest przedstawienie eksponatów dotyczących ludzi z Raby Wyżnej i Podhala, którzy działali w Armii Krajowej, Konfederacji Tatrzańskiej i na Szlaku Kurierskim „Szkoła”. W muzeum nie brakuje również informacji na temat oddanych patriotów z Raby Wyżnej, takich jak Jan i Józef Rapacz, Stanisław Jakubiec, Franciszek Łukaszka z rodziną, ks. Stanisław Kądziołka, Eugeniusz Iwanicki, Zofia Augustyn Pajerska, Siostra Klemensa Staszewska, rodzina Głowińskich oraz Edward Gett Getyńki, a także żołnierze Armii Krajowej, w tym Adam Stabrawa „Borowy”, Jan Stachura ps. „Adam” i Bolesław Dusza „Szarota”, oraz wielu innych ludzi, którzy walczyli o wolną Polskę.

W muzeum znajdują się zabytkowe pojazdy wojskowe takie jak GAZ 63, UAZ 469, DODGE WC 51 z 1943 roku, Jeep Willys z 1942 roku, a także motocykle Dniepr i K750. Pojazdy te nie tylko są eksponatami do oglądania, ale również mogą służyć do przewozu osób i zwiedzania miejsc historycznych na terenie Podhala.

- Zachęcamy szkoły, organizacje społeczne oraz wszystkich miłośników historii Podhala do odwiedzenia Izby Partyzanckiej i wzięcia udziału w warsztatach edukacyjnych. Zachęcamy również do nawiązania bezinteresownej współpracy zarówno z Izbą Partyzancką, jak i z Podhalańską Grupą Rekonstrukcji Historycznych ZP "Błyskawica" im. Józefa Kurasia "Ognia" - mówią injatorzy powstania Izby Partyzanckiej.

Izba Partyzancka Ludzi Walczących z Hitlerowskim i Komunistycznym Zniewoleniem znajduje się w Rabie Wyżnej 611A jest dostępna bezpłatnie po uprzednim ustaleniu telefonicznym: 500 82 20 82.

Zdjęcia Patryk Zborowski
Sztab PGRH ZP „Błyskawica”.