Zespół Aspergera – jak go rozpoznać? Objawy, przyczyny, terapia

Zespół Aspergera to pojęcie powszechnie znane. Nie każdy jednak wie, z czym należy je kojarzyć. Czy jest to choroba, a jeśli tak, to czy jest uleczalna? Jakie są przyczyny występowania zespołu Aspergera? Czy można przeciwdziałać temu zaburzeniu? Na te i inne pytania odpowiadamy w poniższym artykule.

Zespół Aspergera to zaburzenie rozwojowe zaliczane do spektrum autyzmu. Jego nazwa pochodzi od nazwiska austriackiego pediatry Hansa Aspergera, który w 1944 roku opisał to zjawisko jako pierwszy w historii.

Zespół Aspergera nie jest dziedziczny, jednak można mieć do niego predyspozycje. Dotychczas nie ustalono jednoznacznie przyczyn jego występowania. Z tego powodu w literaturze przedmiotu opisywany jest jako zaburzenie wieloczynnikowe o charakterze neurorozwojowym.

Istnieje wiele teorii dotyczących tego, jakie czynniki mogą mieć wpływ na wystąpienie zespołu Aspergera. Wśród nich wymienia się m.in. niektóre choroby przebyte przez matkę w okresie ciąży (m.in. toksoplazmozę, ospę wietrzną, różyczkę), urazy okołoporodowe oraz niską wagę urodzeniową noworodka. Inne możliwe przyczyny zaburzenia to mutacje genetyczne, uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego oraz infekcje mózgu. Przypuszcza się również, że dzieci spłodzone przez mężczyzn po 40. roku życia mogą być bardziej predysponowane do zaburzeń ze spektrum autyzmu niż dzieci młodszych rodziców.

Zespół Aspergera częściej diagnozowany jest u mężczyzn i chłopców niż u kobiet i dziewcząt.

Zespół Aspergera nie stanowi łagodnej odmiany autyzmu, choć ma z nim pewne wspólne cechy. Należą do nich przede wszystkim trudności w nawiązywaniu kontaktów społecznych oraz schematyzm podejmowanych działań.

Zespół Aspergera jest jednak znacznie trudniejszy do zdiagnozowania, ponieważ, w przeciwieństwie do autyzmu, nie daje objawów w okresie bardzo wczesnego dzieciństwa. Osoby dotknięte tym zaburzeniem rozwijają się prawidłowo, nie mają trudności z opanowaniem mowy czy z zabawą. Z tego powodu zespół Aspergera diagnozowany jest najczęściej pomiędzy 3. a 8. rokiem życia dziecka.

Typowe objawy zespołu Aspergera to:

• niskie kompetencje społeczne,
• nieumiejętność współpracowania w grupie,
• niezdolność do rozwijania więzi emocjonalnych,
• brak empatii,
• zachowywanie dystansu fizycznego wobec innych osób,
• nienawiązywanie kontaktu wzrokowego,
• problemy z komunikacją werbalną i/lub zaburzenia mowy,
• ograniczone korzystanie z komunikacji niewerbalnej,
• niezdolność do rozumienia komunikatów wypowiadanych nie wprost (np. przenośni, żartów),
• pedantyczność i perfekcjonizm,
• schematyzm i rutynowość działań,
• osobiste zainteresowania ograniczone do jednej, wąskiej specjalizacji,
• zaburzenia wrażliwości na czynniki zewnętrzne, takie jak światło, dźwięk, temperatura,
• rzadziej ograniczona sprawność ruchowa.

Wymienione objawy mogą, lecz nie muszą świadczyć o występowaniu u danej osoby zespołu Aspergera. Zaburzenie diagnozuje specjalista, biorąc pod uwagę wiele przesłanek. Jeżeli diagnoza zostanie potwierdzona, zaleca się zastosowanie odpowiedniej terapii.

Zespół Aspergera nie jest chorobą, a zatem nie da się go wyleczyć. Osoby dotknięte tym zaburzeniem rozwojowym mogą jednak – a nawet powinny – uczestniczyć w różnego rodzaju aktywnościach, które mają na celu poprawę jakości ich funkcjonowania w społeczeństwie.

Ponieważ spektrum autyzmu daje bardzo zróżnicowane objawy, proponowana terapia musi być dostosowana indywidualnie do każdego pacjenta. Do najczęściej wykorzystywanych metod terapeutycznych należą:

• trening umiejętności społecznych (TUS),
• terapia metodą kognitywną,
• zajęcia z Integracji Sensorycznej (SI),
• terapia behawioralna,
• psychoterapia behawioralno-poznawcza.

W przeciwieństwie do dorosłych pacjentów z autyzmem, dorośli z zespołem Aspergera zazwyczaj funkcjonują samodzielnie. Często zakładają rodziny i spełniają się w sferze prywatnej oraz zawodowej. Z pomocą najbliższych mogą skutecznie pracować nad rozwijaniem swoich kompetencji społecznych.

Źródła
https://www.medonet.pl/choroby-od-a-do-z/choroby-wieku-rozwojowego,zespol-aspergera-u-dzieci--syndrom--choroba----objawy--leczenie,artykul,1721418.html

https://enel.pl/enelzdrowie/zdrowie/zespol-aspergera-co-to-jest-diagnostyka-przyczyny-objawy-leczenie-i-terapia