Cmentarz na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem – miejsce pamięci i zadumy

Cmentarz na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem to jedno z wyjątkowych miejsc pamięci w Polsce. Położony w centrum miasta, tuż obok zabytkowego kościoła pw. Matki Boskiej Częstochowskiej, jest pierwszym zakopiańskim cmentarzem parafialnym i jednocześnie symbolem duchowej historii Podhala. Spoczywają tu wybitni przedstawiciele kultury, nauki i sportu, którzy tworzyli tożsamość regionu i rozsławiali go na całym świecie.

Nekropolia, założona w drugiej połowie XIX wieku, nosi imię Jana Pęksy – górala, który podarował parafii część swojej ziemi pod cmentarz. Od tamtej pory stała się miejscem pochówku zasłużonych dla Zakopanego i Tatr. Na niewielkim obszarze, otoczonym drewnianym ogrodzeniem i cieniem starych drzew, można odnaleźć groby takich osób jak Kornel Makuszyński, Tytus Chałubiński, Stanisław Witkiewicz, Władysław Hasior, Sabała czy Kazimierz Przerwa-Tetmajer. Nagrobki, często wykonane przez lokalnych artystów, mają charakter ludowy i artystyczny, co nadaje temu miejscu niepowtarzalny klimat.

W dniu Wszystkich Świętych Pęksowy Brzyzek staje się szczególnie pełen życia i światła. Tłumy mieszkańców Zakopanego oraz turyści odwiedzają groby, zapalają znicze i wspominają tych, którzy odeszli. Cisza, migoczące płomienie i zapach palącego się wosku tworzą atmosferę zadumy i refleksji. To czas, gdy pamięć o przodkach łączy się z poczuciem wspólnoty i szacunkiem dla tradycji.

Cmentarz na Pęksowym Brzyzku, mimo swojego niewielkiego rozmiaru, pozostaje jednym z najważniejszych miejsc w Zakopanem – świadectwem historii, kultury i duchowości Podhala. Dla wielu odwiedzających to nie tylko miejsce modlitwy, lecz także spotkanie z dziedzictwem regionu, zapisanym w drewnie, kamieniu i pamięci kolejnych pokoleń.